چرا جوش میزنیم؟ راهنمای کامل آکنه و مراقبت از پوست
جوش صورت یا آکنه یکی از شایع ترین مشکلات پوستی در میان نوجوانان و حتی بزرگسالان است. این عارضه معمولاً به صورت دانه های سرسیاه، سرسفید، جوش های قرمز، چرکی یا حتی کیست های عمیق ظاهر می شود و می تواند اثرات روحی و ظاهری قابل توجهی داشته باشد.
علل اصلی بروز جوش صورت
1. تولید بیش از حد چربی (سبوم)
غدد چربی پوست، ماده ای چرب به نام سبوم تولید می کنند که برای حفظ رطوبت پوست ضروری است. اما زمانی که تولید این چربی زیاد شود، منافذ پوست مسدود می شوند و زمینه برای جوش فراهم می شود.
2. بسته شدن منافذ پوست
سلول های مردهی پوست اگر به درستی از سطح پوست پاک نشوند، به همراه چربی طبیعی پوست در منافذ جمع شده و آنها را مسدود می کنند. این امر باعث ایجاد دانه های سرسیاه یا سرسفید می شود.
3. باکتری ها
در پوست، باکتری ای به نام Propionibacterium acnes (P. acnes) زندگی می کند. زمانی که منافذ بسته می شوند، محیط برای رشد بیش از حد این باکتری فراهم شده و باعث التهاب و عفونت می شود.
4. تغییرات هورمونی
هورمون هایی مانند آندروژن ها در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری یا استفاده از قرص های هورمونی باعث افزایش تولید چربی می شوند. به همین دلیل جوش در نوجوانان یا زنان در دوره های خاص بیشتر دیده می شود.
5. ژنتیک
اگر والدین یا نزدیکان درجه یک سابقهی آکنه داشته باشند، احتمال بروز آن در فرد بیشتر است.
6. رژیم غذایی
برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف زیاد غذاهای دارای شاخص گلیسمی بالا (مثل قند، نان سفید، شیرینیها و لبنیات پرچرب) میتواند با افزایش جوش مرتبط باشد.
7. استرس
استرس بهتنهایی باعث جوش نمیشود، اما میتواند سیستم ایمنی را ضعیف کرده و التهاب را افزایش دهد، در نتیجه احتمال بروز جوش را بیشتر میکند.
8. استفاده از محصولات آرایشی نامناسب
لوازم آرایش چرب یا غیر کومدونژنیک میتوانند منافذ را مسدود کرده و باعث ایجاد جوش شوند.
انواع جوش های صورت
۱. جوش سرسفید:
این نوع جوش زیر سطح پوست باقی می ماند و ظاهری سفید یا گوشتی دارد. چون منفذ آن بسته است، چربی و سلول های مرده درون آن گیر می افتند و به سطح پوست راه پیدا نمی کنند.
۲. جوش سرسیاه:
جوش سرسیاه زمانی ایجاد می شود که منافذ پوست باز باشند و چربی و سلول های مرده در معرض هوا اکسید شوند. رنگ سیاه این جوش به دلیل اکسید شدن چربی است، نه آلودگی.
۳. پاپول (جوش قرمز):
این جوش ها کوچک، برجسته، قرمز و معمولاً بدون چرک هستند. هنگام لمس، دردناک بوده و نشانه التهاب زیرپوستی می باشند.
۴. پوسچول (جوش چرکی):
پوسچول ها شبیه پاپول هستند اما با مرکز سفید یا زرد که پر از چرک است. این نوع جوش به دلیل تجمع باکتری و گلبول های سفید در پوست ایجاد می شود.
۵. ندول (گرهای):
ندول ها جوش های عمیق، سفت و بزرگ هستند که زیر پوست شکل می گیرند. آن ها دردناک اند و معمولاً اثرشان پس از بهبود روی پوست باقی می ماند.
۶. کیست:
کیست ها شدیدترین نوع آکنه اند. این جوش ها بزرگ، دردناک، پر از چرک و در عمق پوست هستند. معمولاً جای آن ها به صورت اسکار یا فرورفتگی روی پوست باقی می ماند و نیاز به درمان تخصصی دارند.
راه های پیشگیری و درمان جوش صورت
مراقبت های خانگی:
شستشوی صورت روزی ۲ بار با شوینده ملایم
استفاده از محصولات فاقد چربی و غیرکومدون زا
پرهیز از دستکاری جوش ها (فشردن یا ترکاندن)
استفاده از کرم های موضعی حاوی سالیسیلیک اسید، بنزوئیل پراکسید یا نیاسینامید
درمان های دارویی:
داروهای موضعی: رتینوئیدها، آنتی بیوتیک های موضعی
داروهای خوراکی: آنتی بیوتیک، قرص ضد بارداری، ایزوترتینوئین (راکوتان)
درمان های کلینیکی:
لیزر و نوردرمانی
پاکسازی و لایه برداری حرفه ای
مزوتراپی یا میکرونیدلینگ در موارد خاص
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر جوش ها:
شدید و التهابی باشند
به درمان های خانگی پاسخ ندهند
موجب اسکار و لک شوند
بر روحیه و اعتماد به نفس شما اثر بگذارند
حتماً به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
جمع بندی
جوش صورت معمولاً بی خطر است اما می تواند از نظر ظاهری و روانی آزاردهنده باشد. شناخت علت اصلی و اقدام به موقع برای درمان، نقش کلیدی در کنترل آن دارد. با داشتن روتین پوستی مناسب و در صورت نیاز درمان های پزشکی، می توان این مشکل را به خوبی مدیریت کرد.
دریافت مشاوره رایگان و روتین مناسب با دانیوا
با ما در تماس باشید
